علت ابتلا به شپش
تماس نزدیک با فرد یا جسم آلوده : شپش از طریق تماس مستقیم سر به سر یا از طریق استفاده از لوازم شخصی فرد آلوده منتقل میشود . این لوازم شامل کلاه، روسری، شانه، برس، حوله، بالشت، لباس و غیره هستند . شپش نمیتواند پرواز یا پرش کند و فقط با تماس مستقیم منتقل میشود.
فقدان بهداشت مناسب : شپش ممکن است در محیطهای کثیف و ناپاک بیشتر رشد و انتشار یابد . بنابراین، رعایت بهداشت شخصی و محلی میتواند به پیشگیری از ابتلا به شپش کمک کند . شستشوی منظم مو، تعویض روزانه لباس و حوله، تمیز کردن لوازم شخصی و خوابگاه از جمله اقدامات بهداشتی هستند.
فعالیتهای گروهی و اجتماعی : شپش معمولاً در بین کودکان و نوجوانان بیشتر شایع است، زیرا آنها در محیطهای گروهی و اجتماعی مانند مدرسه، مهدکودک، باشگاه، اردو و غیره با یکدیگر تماس نزدیک دارند . بنابراین، برای جلوگیری از ابتلا به شپش، باید از تماس نزدیک سر با سر دیگران خودداری کرد و از به اشتراک گذاری لوازم شخصی خود با دیگران پرهیز کرد .
علائم ابتلا به شپش
خارش شدید سر : خارش سر ناشی از واکنش آلرژیک بدن به لعاب شپش است که با مکیدن خون از پوست سر تولید میشود . خارش ممکن است در هر نقطه از سر احساس شود، اما معمولاً در نواحی پشت گوش، گردن و پشت سر بیشتر است . خارش ممکن است بلافاصله یا چند هفته پس از ابتلا به شپش شروع شود.
بالغ شدن شپش : شپشهای بالغ رنگ خاکستری مایل به قهوهای دارند و حدود ۳ میلیمتر طول دارند . آنها روی پوست سر و مو حرکت میکنند و با چشم معمولی قابل رویت هستند . اما آنها به سرعت حرکت میکنند و به راحتی از دست میروند.
تخم شپش : تخم شپش یا رِشک، بسیار کوچک و بیضی شکل هستند و رنگ سفید مایل به کرم دارند . آنها به پایههای مو نزدیک ریشه میچسبند و با چشم معمولی قابل رویت هستند . آنها را نمیتوان با شوره یا خاک اشتباه گرفت، زیرا آنها به راحتی از مو جدا نمیشوند و باید با ناخن یا شانه خاص جدا شوند . تخم شپش معمولاً در نواحی پشت گوش، گردن و پشت سر بیشتر یافت میشوند .
راههای درمان شپش
داروهای ضد شپش : داروهای ضد شپش معمولاً به صورت شامپو، کرم، لوسیون یا اسپری هستند که حاوی مواد شیمیایی مختلفی مانند پرمترین، مالاتیون، بنزیل الکل و غیره هستند . این داروها با اثر بر روی سیستم عصبی شپش، آنها را فلج و مرده میکنند . این داروها باید طبق دستور پزشک یا داروساز بر روی مو و پوست سر استفاده شوند و بعد از مدت معینی با آب شسته شوند . این داروها ممکن است عوارض جانبی مانند خارش، سوزش، قرمزی، خشکی یا حساسیت در پوست سر ایجاد کنند . همچنین برخی از شپشها ممکن است به این داروها مقاومت پیدا کرده باشند و درمان را دشوار کنند .
شانههای خاص : شانههای خاص یا نیت کامب، نوعی شانه با دندانهای بسیار نزدیک و نازک هستند که برای جدا کردن شپش و تخم شپش از مو استفاده میشوند . این شانهها باید بعد از استفاده از داروهای ضد شپش یا روشهای خانگی بر روی مو خیس یا خشک کشیده شوند و تمام قسمتهای مو را بررسی کنند . این کار باید به مدت چند روز تکرار شود تا از جدا شدن همه شپشها و تخمهای آنها اطمینان حاصل شود .
نکات مهم در پیشگیری و درمان شپش
رعایت بهداشت شخصی و محلی : برای پیشگیری و درمان شپش، باید بهداشت شخصی و محلی را رعایت کرد . این شامل شستشوی منظم مو، تعویض روزانه لباس و حوله، تمیز کردن لوازم شخصی و خوابگاه، جوشاندن یا خشک کردن لباسها و لوازم آلوده با دمای بالا، مهارت دادن به کودکان برای رعایت فاصله و عدم به اشتراک گذاری لوازم شخصی با دیگران است .
معاینه منظم سر : برای پیشگیری و درمان شپش، باید سر خود و اعضای خانواده را به صورت منظم معاینه کرد . این کار به شناسایی زودهنگام شپش و تخم شپش و جلوگیری از انتشار آنها کمک میکند . برای معاینه سر، میتوانید از چراغ قوه، ذرهبین یا شانه خاص استفاده کنید و تمام قسمتهای مو را بررسی کنید .
علت ابتلا به شپش
تماس نزدیک با فرد یا جسم آلوده : شپش از طریق تماس مستقیم سر به سر یا از طریق استفاده از لوازم شخصی فرد آلوده منتقل میشود . این لوازم شامل کلاه، روسری، شانه، برس، حوله، بالشت، لباس و غیره هستند . شپش نمیتواند پرواز یا پرش کند و فقط با تماس مستقیم منتقل میشود.
فقدان بهداشت مناسب : شپش ممکن است در محیطهای کثیف و ناپاک بیشتر رشد و انتشار یابد . بنابراین، رعایت بهداشت شخصی و محلی میتواند به پیشگیری از ابتلا به شپش کمک کند . شستشوی منظم مو، تعویض روزانه لباس و حوله، تمیز کردن لوازم شخصی و خوابگاه از جمله اقدامات بهداشتی هستند.
فعالیتهای گروهی و اجتماعی : شپش معمولاً در بین کودکان و نوجوانان بیشتر شایع است، زیرا آنها در محیطهای گروهی و اجتماعی مانند مدرسه، مهدکودک، باشگاه، اردو و غیره با یکدیگر تماس نزدیک دارند . بنابراین، برای جلوگیری از ابتلا به شپش، باید از تماس نزدیک سر با سر دیگران خودداری کرد و از به اشتراک گذاری لوازم شخصی خود با دیگران پرهیز کرد .
علائم ابتلا به شپش
خارش شدید سر : خارش سر ناشی از واکنش آلرژیک بدن به لعاب شپش است که با مکیدن خون از پوست سر تولید میشود . خارش ممکن است در هر نقطه از سر احساس شود، اما معمولاً در نواحی پشت گوش، گردن و پشت سر بیشتر است . خارش ممکن است بلافاصله یا چند هفته پس از ابتلا به شپش شروع شود.
بالغ شدن شپش : شپشهای بالغ رنگ خاکستری مایل به قهوهای دارند و حدود ۳ میلیمتر طول دارند . آنها روی پوست سر و مو حرکت میکنند و با چشم معمولی قابل رویت هستند . اما آنها به سرعت حرکت میکنند و به راحتی از دست میروند.
تخم شپش : تخم شپش یا رِشک، بسیار کوچک و بیضی شکل هستند و رنگ سفید مایل به کرم دارند . آنها به پایههای مو نزدیک ریشه میچسبند و با چشم معمولی قابل رویت هستند . آنها را نمیتوان با شوره یا خاک اشتباه گرفت، زیرا آنها به راحتی از مو جدا نمیشوند و باید با ناخن یا شانه خاص جدا شوند . تخم شپش معمولاً در نواحی پشت گوش، گردن و پشت سر بیشتر یافت میشوند .
راههای درمان شپش
داروهای ضد شپش : داروهای ضد شپش معمولاً به صورت شامپو، کرم، لوسیون یا اسپری هستند که حاوی مواد شیمیایی مختلفی مانند پرمترین، مالاتیون، بنزیل الکل و غیره هستند . این داروها با اثر بر روی سیستم عصبی شپش، آنها را فلج و مرده میکنند . این داروها باید طبق دستور پزشک یا داروساز بر روی مو و پوست سر استفاده شوند و بعد از مدت معینی با آب شسته شوند . این داروها ممکن است عوارض جانبی مانند خارش، سوزش، قرمزی، خشکی یا حساسیت در پوست سر ایجاد کنند . همچنین برخی از شپشها ممکن است به این داروها مقاومت پیدا کرده باشند و درمان را دشوار کنند .
شانههای خاص : شانههای خاص یا نیت کامب، نوعی شانه با دندانهای بسیار نزدیک و نازک هستند که برای جدا کردن شپش و تخم شپش از مو استفاده میشوند . این شانهها باید بعد از استفاده از داروهای ضد شپش یا روشهای خانگی بر روی مو خیس یا خشک کشیده شوند و تمام قسمتهای مو را بررسی کنند . این کار باید به مدت چند روز تکرار شود تا از جدا شدن همه شپشها و تخمهای آنها اطمینان حاصل شود .
نکات مهم در پیشگیری و درمان شپش
رعایت بهداشت شخصی و محلی : برای پیشگیری و درمان شپش، باید بهداشت شخصی و محلی را رعایت کرد . این شامل شستشوی منظم مو، تعویض روزانه لباس و حوله، تمیز کردن لوازم شخصی و خوابگاه، جوشاندن یا خشک کردن لباسها و لوازم آلوده با دمای بالا، مهارت دادن به کودکان برای رعایت فاصله و عدم به اشتراک گذاری لوازم شخصی با دیگران است .
معاینه منظم سر : برای پیشگیری و درمان شپش، باید سر خود و اعضای خانواده را به صورت منظم معاینه کرد . این کار به شناسایی زودهنگام شپش و تخم شپش و جلوگیری از انتشار آنها کمک میکند . برای معاینه سر، میتوانید از چراغ قوه، ذرهبین یا شانه خاص استفاده کنید و تمام قسمتهای مو را بررسی کنید .